Dit essay verkent de problematiek van droogte in de Achterhoek. De afgelopen eeuw zijn er miljarden geïnvesteerd in de strijd tegen het water, door de aanhoudende droogte staan we nu echter voor een nieuwe uitdaging: een tekort aan water.
In de Achterhoek onderneemt een grote diversiteit aan partijen actie op dit punt. De variëteit komt onder tot uitdrukking in de tijdhorizon die betrokkenen daarbij voor ogen hebben: korte en langer termijn. Eveneens is er verschil in de schaal waarop de betrokkenen willen en kunnen interveniëren: lokaal, concreet, praktisch versus globaal, abstract, conceptueel.
Het gevaar hiervan is een weinig productief patroon waarbij lokale partijen blijven benadrukken dat het belangrijk is om het concreet te houden en ‘gewoon’ te doen wat nodig is, terwijl de bovenlokale partijen daar tegenover stellen dat het belangrijk is om naar toekomstbestendige oplossingen te zoeken en uitwegen voor de lange termijn te zoeken. Het risico bestaat dat de ene partij de andere verwijt over onvoldoende strategisch vermogen te beschikken en te vertrouwen op ‘quick fixes’ terwijl de andere partij dan weer het verwijt maakt dat we niet moeten blijven hangen in abstracte beschouwingen en grote vergezichten zonder praktische uitwerking en consequentie.
In dit essay constateren de auteurs dat er sprake is van een verdeelde maar vooral ook gedeelde verantwoordelijkheid bij actoren die zich bezig houden met droogte in de Achterhoek. De positieve interpretatie is hier dat droogteproblematiek wordt gevoeld en ingevuld als gedeelde verantwoordelijkheid. Tegelijkertijd kan het ook meer negatief worden gezien als een strijd of spanning tussen partijen over de verdeling van die verantwoordelijkheid. Er is een constante strijd aanwezig over de vraag welke (deel)problemen aan welke actor toebehoren, omdat met die verantwoordelijkheid ook heel gemakkelijk veronderstellingen meekomen over de vraag wie de rekening betaalt.
De uitdaging is om van een vicieuze cirkel naar opwaartse spiraal te bewegen. Lange en korte termijn en abstracte en concrete kunnen elkaar versterken. Net zo goed hoeven abstract (bovenlokaal) en concreet (lokaal) elkaar niet in de weg te zitten. De aanbeveling is hier: verdeel de verantwoordelijkheid! Daarmee doelen we op een besef van gedeeld eigenaarschap en het spreiden van energie en inzet door een samenspel te creëren van er samen de schouders onder zetten met aandacht voor ieders bijzondere kwaliteiten, invalshoeken en deskundigheden. Nu de derde droge zomer op rij zich aandient, is er geen ruimte meer om verantwoordelijkheden door te schuiven en af te wachten.