Dit najaar verschijnt bij het Nationaal Programma Regionale Energiestrategie (NP RES) een tweede deel van de essayreeks ‘Nieuwe paden zoeken in transitietijd’. Hans Vermaak (Senior Research Fellow NSOB) schreef in deze reeks recent het essay 'Transities benaderen vanuit een lappendekenperspectief.'
In zijn essay gaat Vermaak allereerst in op de aard van die transities. Veel ervan zijn namelijk nogal complex. Ze raken ons allemaal, maar niemand is er de baas over. We doen van alles om ze onder druk op te lossen, maar daarbij doen we aan de complexiteit ervan vaak geen recht meer. Bijvoorbeeld door ze in een integraal programma te gieten dat overzicht en controle pretendeert. Juist zoiets maakt dit soort vraagstukken dan taai. Wat nu als veel initiatieven zich aaneenweven als stukjes van een lappendeken? Dat is mogelijk als velen in lokale praktijken actief zijn maar zich daarnaast ook slim verbinden met anderen: knowhow delen met vakgenoten (spreiden), uiteenlopende systemen koppelen (schakelen) en culturele patronen omwoelen (spitten). Act local, think global, connect territorial. Zo groeien levende netwerken die opgewassen zijn tegen onze maatschappelijke uitdagingen. In het essay 'Transities benaderen vanuit een lappendekenperspectief' schetst Vermaak deze netwerklogica en de consequenties daarvan voor ons alledaags handelen.
Lees het essay van Hans Vermaak via deze link. Via de website transitietijd.nl kun je ook eerdere eerdere essays door Martijn van der Steen (decaan & bestuurder NSOB) en Robin Hill (onderzoeker & opleidingsmanager NSOB), en Marlies Honingh (Senior Research Fellow NSOB) in dezelfde reeks terugvinden.
Wat als grootschalige veranderplannen bij complexe maatschappelijke vraagstukken juist bijdragen aan gevoelens van onmacht? In deze aflevering duiken we in een veranderkundig perspectief op taaie thema’s zoals de energietransitie, landbouwhervorming en woningmarkt. Thema’s die zo groot en verweven zijn, dat ze vaak voelen als van iedereen én van niemand tegelijk.
We verkennen een alternatief voor de neiging tot centrale regie en grootschalig handelen: de logica van de lappendeken. Vanuit dit netwerkperspectief ontstaat ruimte voor lokaal initiatief én verbindend werk. Juist in die combinatie groeit de impact en slinkt het gevoel van onmacht.
Hoe kun je als professional of betrokkene niet alleen vanuit je eigen praktijk bijdragen, maar ook anderen verbinden? Wat vraagt dat van je denken en doen? En hoe geef je daar concreet vorm aan? In deze aflevering bieden we inzichten, taal en handvatten om je invloed op taaie vraagstukken op te rekken.
Hierover gaat vaste host Christiaan van der Kaaij in gesprek met Hans Vermaak. Hans is zelfstandig adviseur, docent en onderzoeker. En Mark van Twist decaan en bestuursvoorzitter van de NSOB. Mark is daarnaast als hoogleraar Bestuurskunde verbonden aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam.