Strategie (z)onder spanning

In veel beleidsdomeinen is tegenwoordig sprake van disruptieve ontwikkelingen, waarvan de gevolgen niet goed te overzien zijn, maar waarvan tegelijkertijd wel tamelijk voorspelbaar is dat de gevolgen groot kunnen zijn. Dat betekent dat het voeren van lange termijn beleid lastig is. Hoe zijn die grote veranderingen en onzekerheden mee te nemen in beleidsstrategieën voor de nabije of verder weg gelegen toekomst? Is het mogelijk om de snelle verandering tijdig te doorzien en mee te nemen in het handelen? Die vraag is in vrijwel alle sectoren aan de orde. In dit essay richten wij ons op het domein van bereikbaarheid. Door beleidsprogramma’s als het Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT) en een aantal zogenaamde Bereikbaarheidsprogramma’s werkt het ministerie van Infrastructuur en Milieu (IenM) samen met regionale overheden aan de bereikbaarheidsopgave van Nederland. Voor nu, maar vooral voor de toekomst. En dat is niet alleen een vraagstuk van meer, of betere bereikbaarheid, maar vooral ook van andere bereikbaarheid. In dit essay reflecteren we op het proces om tot een andere werkwijze te komen in het MIRT en daarbinnen in de gebiedsgerichte bereikbaarheids­programma’s. We duiden het spanningsvolle proces om tot een andere aanpak te komen en benoemen enkele strategieën om met die spanning om te gaan.