In cirkels sturen?

De circulaire econo­mie is geen nieuw verschijnsel, en toch is er nog weinig nagedacht over hoe dergelijke ontwikkelingen met sturing ondersteund kunnen worden. De essaybundel ‘In cirkels sturen? Reflecties over de transitie van een lineaire naar een circulaire economie’ wil het debat over de circulaire economie verrijken. Wij doen het debat over het belang van een circulaire economie niet over, maar kijken naar wat de transitie van een lineaire naar een circulaire economie betekent – en wat deze in termen van sturing wel of niet nodig heeft. Voor deze bundel hebben wij in opdracht van het Ministerie van Binnen­landse Zaken en Koninkrijksrelaties tien essayisten gevraagd om hun per­spectief op de transitieopgave van een lineaire naar een circulaire economie en wat het betekent voor overheidssturing. De transitie heeft immers vergaande consequenties. Het organiseren van ketens is relatief overzichtelijk. In elke schakel van de keten is er een verantwoor­delijke voor het proces, die direct kan worden aangesproken op zijn wijze van werken. Maar als er geen duidelijk begin- of eindpunt meer is, waar begin je dan met sturen? Hoe ziet de circulaire dynamiek eruit en op welke wijze kan de overheid deze stimuleren? Niet door circulaire dynamiek als een uitzondering te subsidiëren, maar door het als nieuw normaal te ondersteunen. Hoe werkt dat? Wat kan de overheid doen om productieprocessen te veranderen, terwijl het zelf geen directe partij in de keten is? Hoe kan de overheid in deze complexiteit sturen en het systeem helpen om tot een circulaire economie te komen? Ofwel: hoe kan sturen in cirkels bijdragen aan de dynamiek die nodig is voor de overgang van een lineaire naar een circulaire economie?