Dit essay gaat over de zoektocht naar passende sturings- en verantwoordingsinformatie bij de aanpak van ondermijning. Het is tot stand gekomen op verzoek van het Strategisch Beraad Ondermijning (SBO), de tien Regionale Informatie- en Expertise Centra (RIEC’s) en het Landelijk Informatie- en Expertise Centrum (LIEC). Daarbij beperken we ons niet tot enkel casuïstiek van ondermijning zelf, maar benutten we ook de lessen en ervaringen uit andere domeinen met opgavegericht sturen en verantwoorden. Wat zijn de opgaven voor het ‘passend maken’ van informatievoorziening, sturingsprikkels en verantwoording? En welk handelingsrepertoire is voorhanden om aan die opgaven te werken?
Eerst plaatsen we aan de hand van de begrippen ‘opgaven’ en ‘grenzen’ de veranderende aanpak en het om die reden opkomende vraagstuk van passende informatievoorziening in een breder bestuurlijk en bestuurskundig perspectief. Vervolgens kijken we naar de manier waarop de invulling van deze begrippen heeft plaatsgevonden in de historie van de aanpak van ondermijning, en waarom juist nú hierin een volgende stap nodig is.
Vervolgens kijken we vanuit drie invalshoeken naar het vraagstuk van opgavegericht verantwoorden: netwerken, tellen en tijd. We laten zien hoe vanuit verschillende theoretische invalshoeken is na te denken over deze verantwoordingsopgave. In het slot van dit essay kijken we vervolgens naar handelingsrepertoire om aan die opgave te werken. Dat doen we vanuit vier perspectieven: rationeel, politiek, constructivistisch en institutioneel. De vier perspectieven tellen op tot een verzameling grote en kleine interventies om de informatievoorziening voor sturen, leren en verantwoording verder te brengen.